หลายท่านท่ีเล่นดนตรี Acustic คงรู้จักกลองชนิดหนึ่งในหมวด เพอร์คัสชั่น และเป้นเครื่องดนตรียอดนิยมของการเล่นดนตรีในรูปแบบต่างๆที่มีขนาดไม่ใหญ่มาก และการทำงานที่ง่ายของมันทำให้นักดนตรีสนใจในเรื่องของกลองที่มีชื่อว่า Cajon Drum ผมเลยได้ลองสำรวจดูมาเป็นเวลาหลายปี และมีโอกาสได้เล่นดนตรีชิ้นนี้มาเป็นเวลาพอสมควรแก่การมาแบ่งปันความรู้ และการออกแบบของผมเองที่เกิดอยากมีผลงานการออกแบบเป็นของตัวเอง มาลองพูดคุยและบอกกล่าวกับเคื่องดนตรีชนิดนี้ว่ามีเสน่ท์มากน้อยแค่ไหน
เพราะการเล่นเครื่องดนตรีชนิดนี้มีไม่น้อยที่ไม่รู้จัก เมื่อผมเล่นดนตรีในวงตามที่ต่างๆ มักจะมีคนมาถามว่ามันคืออะไร ผมชินกับคำถามนี้แล้วครับ ได้แต่บอกว่ามันคือกลองชนิดหนึ่ง บางคนงง แต่พอตีให้ฟังก็ อ๋อกันเลยทีเดียว ความเป็นมาคงไม่ต้องบอกกันนะครับว่าคาฮอง เป็นยังไงบ้าง ผมว่าผมเองสามารถทำเองได้ เพราะตัวเองจบออกแบบ และงานช่างมา ก็ไม่น่าจะยากเท่าไหร่ในการทำไว้เล่นเองบ้าง แต่ก็อย่างว่าครับ การทำอะไรธรรมดาคงไม่เวิคแน่ลองหาอะไรมาทำกลองโมเดิร์นดีไซน์ โดยมีวัตถุดิบจากประเทศไทยที่น่ายกย่องเอามาทำเครื่องดนตรีของผมเองผมเลยเลือกที่จะหาวัตถุดิบของไทยให้แตกต่างจากคาฮองในโลกนี้ เท่าที่หามา
การทำระนาดเอก แบบไทยโบราณ นับเป็นศิลปะชั้นสูง ที่ต้องประกอบด้วย สมาธิ ความอดทน และความชำนาญ การประดิษฐ์เครื่องดนตรีไทยแบบโบราณจะต้องใส่ใจในทุกรายละเอียด ทุกขั้นตอน ตามแบบดั้งเดิม เพื่อคุณภาพของงานที่ดีมากกว่าคำนึงถึงปริมาณในการผลิตหรือเพื่อธุรกิจการค้า วิชาการประดิษฐ์เครื่องดนตรีไทยแบบโบราณ มีผู้ประดิษฐ์เครื่องดนตรีไทยจำนวนมาก แต่น้อยคนนักที่จะใช้วิธีการประดิษฐ์แบบไทยโบราณ
ปัญหาและอุปสรรคในการทำระนาด
- ขาดวัสดุอุปกรณ์ที่ดีในการทำ เช่น ไม้สัก ไม้ชิงชัน ไม้ขนุน เป็นต้น นอกจากนี้ช่างแกะสลักฝีมือดีๆก็หายากด้วย
- ไม้ที่ใช้ทำลูกระนาด ที่เป็นไม้เนื้อแกร่งซึ่งจะทำให้มีเสียงดังกังวานและหนักแน่น มีความไพเราะหาได้ยาก
- สูตรหรือวิธีที่ทำให้เสียงระนาดดังกังวานและมีความไพเราะนั้น ไม่มีผู้ที่รู้ การทำในปัจจุบันนี้มีแต่การลอกเลียนแบบของเก่า
- ผู้ที่สนใจดนตรีไทยมีน้อยลง เป็นเหตุให้ผู้ประกอบอาชีพในการทำระนาดนี้ค่อยๆลดน้อยลงไปเรื่อยๆ เพราะเมื่อทำแล้วขายไม่ได้
แต่การเอาปัญหาเหล่านี้มาแก้คือการ fusion วัสดุของไทยให้รวมกับเครื่องดนตรีร่วมสมัยอย่าง Cajon Drum
- วัสดุอุปกรณ์ทดแทนหรือมีแบบประเภทสังเคราะห์ในการทำให้ทันสมัยขึ้นผสมกับวัสดุดั้งเดิมของระนาดไทย เช่น ไม้สัก ไม้ชิงชัน ไม้ขนุน เป็นต้น มารวมกับไม้อัดกันน้ำ และวัสดุอื่นๆที่กำลังนิยมในการตกแต่งบ้านและงานฝีมือในปัจจุบัน ในส่วนของช่างแกะสลักฝีมือดีๆก็หาทดแทนด้วยเครื่อง CNC แกะด้วยคอมพิวเตอร์ ที่กำลังนิยมกัน
- ไม้ที่ใช้ทำลูกระนาด ที่เป็นไม้เนื้อแกร่งซึ่งจะทำให้มีเสียงดังกังวานและหนักแน่น มีความไพเราะหาได้ยาก แต่เราเอาวัสดุอื่นทดแทนในส่วนประกอบรองๆหรือว่า โคร่งสร้าง ส่วนตัวให้เสียงต้องใช้ไม้ต้นตำหรับมาทำทั้งหมด
- สูตรหรือวิธีที่ทำให้เสียงคาฮองดังกังวานและมีความไพเราะให้เท่ากับกลองนั้น เริ่มมีวิธีที่พัฒนามากขึ้น การทำในปัจจุบันนี้มีแต่การลอกเลียนแบบของเมืองนอก ทั้งที่วัสดุไทยเราเจ๋งๆเพียบ
- ผู้ที่สนใจดนตรีไทยมีน้อยลง เป็นเหตุให้ผมเองที่เป็นทั้งนักร้องและนักดนตรี ในหมวดของ คาฮอง กำลังเพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ เพราะยังไม่มีแบรนด์ไทย วัสดุของไทยเอามาทำ และสู้กับเมืองนอก ในหลายๆยี่ห้อของเครื่องดนตรีหมวดนี้
ไม้ที่เอามาทำระนาดมีดังนี้
1.ไม้ชิงชัน
2.ไม้แดงจีน
3.ไม้ไผ่ตง
4.ไม้สัก
5.ไม้ขนุน
6.ไม้สักทอง
7.ไม้ประดู่
8.ไม้มะริด
9.ไม้พยุง
ไม้ประดู่และไม้ชิงชันเป็นไม้ที่มีความเหนียวแกร่งและทนทาน สีสวย (ไม้แก่จัดจะมีสีดำเป็นมัน) และให้เสียงสดใสไพเราะ ไม้มะหาดเป็นเนื้อไม้ค่อนข้างหยาบ เสียงไม่ดีเท่าไม้ชิงชัน ไม่ทนทาน สีไม่สวย ลักษณะไม้เป็นสีน้ำตาลปนดำ ส่วนไม้พยุงมีคุณสมบัติคล้ายคลึงกับไม้ชิงชันและไม้มะหาด
เนิ้อไม้พยุงกับเนื้อไม้ชิงชันราคา ไม้พะยูงเป็นไม้ที่มีคนทำผืนระนาดน้อยมาก ราคาจึงค่อนข้างสูงกว่าไม้ชิงชันครับ ราคารางก็ประมาณ 4000 ไม้ชิงชันกับไม่พยุง ผืนระนาดไม้พะยูงราคาตั้งแต่ 8000 ถึง 15000 บาทครับ รางระนาดเอกไม้ก้านเหลือง(ไม้ขนุน)ไม่ย้อมสี รางละ 5500 ส่วนรางไม้สัก 9000 ระนาดเอก ไม้พยุง ,ไม้ชิงชัน ราคาผืนละ 5,000 บาทขึ้นไป ระนาดทุ้ม ไม้ไผ่ ราคาผืนละ 3,500 – 8,000 บาท ระนาดเอก ไม้ไผ่ ราคาผืนละ 4,000 – 8,000 บาท